Mehmet Aşıkcan ve Ahmet Saban'ın "İlkokul Üçüncü Sınıf Öğrencilerinin Akıcı Okuma Becerilerinin Geliştirilmesine Yönelik Bir Eylem Araştırması" Makalesinin Kuramsal Bölümü Üzerine Bir Değerlendirme
Alanyazın tarandığında okuduğunu anlamayı etkileyen birçok etken olduğu göze çarpmaktadır. Okunan metin türünden, metnin yazı karakterlerine ve puntosuna, öğrencinin sözcük varlığından, ilgisine ve hazırbulunuşluğuna kadar birçok etken okuduğunu anlamayı etkilemektedir. Bu etkenlerin en önemlilerinden biri ise akıcı okumadır.
Akıcı okuma ve okuduğunu anlama becerisi arasında büyük bir ilişki vardır. Kelimeyi akıcı okuma, kelimeyi tanımadaki hız ve prozodik okuma olmak üzere akıcı okumanın üç temel özelliği vardır.
Kelimeyi akıcı okuma, sesli okumayla dakikada okunan doğru sözcük sayısı ile hesaplanırken kelimeyi tanımadaki hız söz konusu olduğunda sessiz okumayı da kapsayan akıcı okuma ölçekleri kullanılmaktadır. Prozodik okuma ise okunan metnin noktalama işaretleri ve benzeri kurallara uygun olarak okunması anlamına gelmektedir. Dolayısıyla akıcı okuyamayan bir çocuk, kurallarına uygun olarak okuyamadığı için metnin durak noktalarını kaçırmakta sözcük tanımada yavaş kaldığı için anlam bütünlüğüne bir türlü erişememektedir.
Yapılan çalışmalar 100 sözcük üzerinden hesaplandığında ortaokul düzeyindekilerin ortalama 75, lise düzeyindekilerin ortalama 35 sözcüğü geri dönerek yeniden okuduğunu göstermektedir (Akyol, 2013). Dolayısıyla yeni Türkçe öğretim izlenceleri hazırlanırken bu veriler dikkate alınmalı ve öğrencilerin akıcı okuma becerilerini geliştirmeye dönük kuramsal yaklaşımla hazırlanmış etkinlikler işe koşulmalıdır.
Düşünme sorumluluğunu üstlenmiş, demokratik ve üreten bir toplum olabilmek için okuduğunu anlama becerilerini en üst seviyeye çıkarmak gerekmektedir. Akıcı okuma da bu beceriyi geliştirmek için eğilinmesi gereken alanlardan yalnızca biridir.
Kaynaklar
Akyol, H. (2013). Programa Uygun Türkçe Öğretim Yöntemleri (6. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Keskin, H.K. ve Akyol, H. (2014). Yapılandırılmış okuma yönteminin okuma hızı, doğru okuma ve sesli okuma prozodisi üzerindeki etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(4), 107-119
Onur TAŞDEMİR
Türkçe Öğretmeni
Adres:
SINIRKÖY KÖYÜ SOFU MEVKİİ SOFU KÜME EVLERİ NO: 168 YAĞLIDERE / GİRESUN
Telefon
(0 454) 676 21 65